ਸੰਘਣਤਾ ਇਹ ਮਾਪਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਪਦਾਰਥ ਘੁਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੁੰਜ ਸੰਘਣਤਾ = ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਦਾ ਪੁੰਜ ÷ ਘੋਲ ਦਾ ਆਇਤਨ। 1 L ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 100 mg ਨਮਕ = 100 mg/L ਸੰਘਣਤਾ। ਵੱਧ ਮੁੱਲ = ਮਜ਼ਬੂਤ ਘੋਲ।

• ਸੰਘਣਤਾ = ਪੁੰਜ/ਆਇਤਨ
• g/L = ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ (ਅਧਾਰ)
• mg/L = ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• ਵੱਧ ਸੰਖਿਆ = ਵੱਧ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ

ਪੁੰਜ ਸੰਘਣਤਾ: ਆਇਤਨ ਅਨੁਸਾਰ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਦਾ ਪੁੰਜ। ਇਕਾਈਆਂ: g/L, mg/L, µg/L। ਸਿੱਧਾ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ। 1 g/L = 1000 mg/L = 1,000,000 µg/L। ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ, ਕਲੀਨਿਕਲ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

• g/L = ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• mg/L = ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• µg/L = ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• ਸਿੱਧਾ ਮਾਪ, ਕੋਈ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਨਹੀਂ

ppm (ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ) ≈ ਪਾਣੀ ਲਈ mg/L। ppb (ਪ੍ਰਤੀ ਬਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ) ≈ µg/L। ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ w/v: 10% = 100 g/L। ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ ਪਰ ਸੰਦਰਭ-ਨਿਰਭਰ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਆਮ।

• 1 ppm ≈ 1 mg/L (ਪਾਣੀ)
• 1 ppb ≈ 1 µg/L (ਪਾਣੀ)
• 10% w/v = 100 g/L
• ਸੰਦਰਭ: ਜਲ ਘੋਲ

ਮਿਆਰੀ ਇਕਾਈਆਂ: g/L, mg/L, µg/L, ng/L। ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ। ਹਰੇਕ ਅਗੇਤਰ = ×1000 ਪੈਮਾਨਾ। ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਗਿਆਨ, ਕਲੀਨਿਕਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ।

• g/L = ਅਧਾਰ ਇਕਾਈ
• mg/L = ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• µg/L = ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ
• ng/L, pg/L ਟਰੇਸ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਈ

ppm, ppb, ppt ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਤਲੇ ਜਲ ਘੋਲ ਲਈ: 1 ppm ≈ 1 mg/L, 1 ppb ≈ 1 µg/L। EPA ਮਿਆਰਾਂ ਲਈ mg/L ਅਤੇ µg/L ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। WHO ਸਾਦਗੀ ਲਈ ppm ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

• ppm = ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ
• ppb = ਪ੍ਰਤੀ ਬਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ
• ਪਤਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੋਲ ਲਈ ਵੈਧ
• mg/L, µg/L ਵਿੱਚ EPA ਮਿਆਰ

CaCO₃ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਕਾਈਆਂ: gpg (ਗ੍ਰੇਨ ਪ੍ਰਤੀ ਗੈਲਨ), °fH (ਫ੍ਰੈਂਚ), °dH (ਜਰਮਨ), °e (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ)। ਸਾਰੇ CaCO₃ ਵਜੋਂ mg/L ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਮਿਆਰੀ।

• gpg: US ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ
• °fH: ਫ੍ਰੈਂਚ ਡਿਗਰੀਆਂ
• °dH: ਜਰਮਨ ਡਿਗਰੀਆਂ
• ਸਾਰੇ CaCO₃ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਵਜੋਂ

ਸੰਘਣਤਾ = ਪੁੰਜ/ਆਇਤਨ। C = m/V। ਇਕਾਈਆਂ: g/L = kg/m³। ਪਰਿਵਰਤਨ: mg/L ਲਈ 1000 ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰੋ, µg/L ਲਈ 1,000,000 ਨਾਲ। ppm ≈ ਪਾਣੀ ਲਈ mg/L (ਘਣਤਾ ≈ 1 kg/L)।

• C = m/V (ਸੰਘਣਤਾ)
• 1 g/L = 1000 mg/L
• 1 mg/L ≈ 1 ppm (ਪਾਣੀ)
• %w/v: ਪੁੰਜ% = (g/100mL)

ਘੋਲਣ ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ: C1V1 = C2V2। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਘਣਤਾ x ਆਇਤਨ = ਅੰਤਿਮ ਸੰਘਣਤਾ x ਆਇਤਨ। 100 mg/L ਦੇ 10 mL ਨੂੰ 100 mL ਤੱਕ ਘੋਲਿਆ ਗਿਆ = 10 mg/L। ਪੁੰਜ ਦੀ ਸੰਭਾਲ।

• C1V1 = C2V2 (ਘੋਲਣਾ)
• ਘੋਲਣ ਵਿੱਚ ਪੁੰਜ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ
• ਉਦਾਹਰਣ: 10x100 = 1x1000
• ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ

ਘੁਲਣਸ਼ੀਲਤਾ = ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਘਣਤਾ। ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ। NaCl: 20°C 'ਤੇ 360 g/L। ਖੰਡ: 20°C 'ਤੇ 2000 g/L। ਘੁਲਣਸ਼ੀਲਤਾ ਤੋਂ ਵੱਧ → ਵਰਖਾ।

• ਘੁਲਣਸ਼ੀਲਤਾ = ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਘਣਤਾ
• ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ
• ਸੁਪਰਸੈਚੁਰੇਸ਼ਨ ਸੰਭਵ ਹੈ
• ਵੱਧ → ਵਰਖਾ

ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਮਿਆਰ: ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਲਈ EPA ਸੀਮਾਵਾਂ। ਲੀਡ: 15 µg/L (15 ppb) ਕਾਰਵਾਈ ਪੱਧਰ। ਆਰਸੈਨਿਕ: 10 µg/L (10 ppb) ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ। ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ: 10 mg/L (10 ppm) ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ। ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ।

• ਲੀਡ: <15 µg/L (EPA)
• ਆਰਸੈਨਿਕ: <10 µg/L (WHO)
• ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ: <10 mg/L
• ਕਲੋਰੀਨ: 0.2-2 mg/L (ਇਲਾਜ)

g/dL ਜਾਂ mg/dL ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਟੈਸਟ। ਗਲੂਕੋਜ਼: 70-100 mg/dL ਆਮ। ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ: <200 mg/dL ਇੱਛਤ। ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ: 12-16 g/dL। ਮੈਡੀਕਲ ਨਿਦਾਨ ਸੰਘਣਤਾ ਦੀਆਂ ਰੇਂਜਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

• ਗਲੂਕੋਜ਼: 70-100 mg/dL
• ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ: <200 mg/dL
• ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ: 12-16 g/dL
• ਇਕਾਈਆਂ: g/dL, mg/dL ਆਮ

ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ: µg/m³ ਵਿੱਚ PM2.5। ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਗੰਦਗੀ: mg/kg। ਸਤਹੀ ਪਾਣੀ: ਟਰੇਸ ਆਰਗੈਨਿਕਸ ਲਈ ng/L। ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਸ ਲਈ ppb ਅਤੇ ppt ਪੱਧਰ। ਅਤਿ-ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

• PM2.5: <12 µg/m³ (WHO)
• ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ: ng/L ਤੋਂ µg/L
• ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ: µg/L ਰੇਂਜ
• ਟਰੇਸ ਆਰਗੈਨਿਕਸ: ng/L ਤੋਂ pg/L

g/L × 1000 = mg/L। mg/L × 1000 = µg/L। ਤੁਰੰਤ: ਹਰੇਕ ਅਗੇਤਰ = ×1000 ਪੈਮਾਨਾ। 5 mg/L = 5000 µg/L।

• g/L → mg/L: ×1000
• mg/L → µg/L: ×1000
• µg/L → ng/L: ×1000
• ਸਧਾਰਨ ×1000 ਕਦਮ

ਪਾਣੀ ਲਈ: 1 ppm = 1 mg/L। 1% w/v = 10 g/L = 10,000 ppm। 100 ppm = 0.01%। ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ!

• 1 ppm = 1 mg/L (ਪਾਣੀ)
• 1% = 10,000 ppm
• 0.1% = 1,000 ppm
• 0.01% = 100 ppm

C1V1 = C2V2। 10x ਘੋਲਣ ਲਈ, ਅੰਤਿਮ ਆਇਤਨ 10x ਵੱਡਾ। 100 mg/L ਨੂੰ 10x ਘੋਲਿਆ ਗਿਆ = 10 mg/L। ਆਸਾਨ!

• C1V1 = C2V2
• 10x ਘੋਲੋ: V2 = 10V1
• C2 = C1/10
• ਉਦਾਹਰਣ: 100 mg/L ਤੋਂ 10 mg/L

ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਵਿੱਚ 12 µg/L ਲੀਡ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ (EPA ਕਾਰਵਾਈ ਪੱਧਰ: 15 µg/L)?

12 µg/L < 15 µg/L। ਹਾਂ, EPA ਕਾਰਵਾਈ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ। 12 ppb < 15 ppb ਵਜੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੁਰੱਖਿਅਤ!

200 mg/L ਦੇ 50 mL ਨੂੰ 500 mL ਤੱਕ ਘੋਲੋ। ਅੰਤਿਮ ਸੰਘਣਤਾ?

C1V1 = C2V2। (200)(50) = C2(500)। C2 = 10,000/500 = 20 mg/L। 10x ਘੋਲ!

0.9% ਸਲਾਈਨ ਬਣਾਓ। ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਕਿੰਨੇ ਗ੍ਰਾਮ NaCl?

0.9% w/v = 0.9 g ਪ੍ਰਤੀ 100 mL = 9 g ਪ੍ਰਤੀ 1000 mL = 9 g/L। ਸਰੀਰਕ ਸਲਾਈਨ!

ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ~35 g/L ਘੁਲਿਆ ਹੋਇਆ ਲੂਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (3.5% ਲੂਣਤਾ)। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ NaCl, ਪਰ Mg, Ca, K, SO4 ਵੀ। ਮ੍ਰਿਤ ਸਾਗਰ: 280 g/L (28%) ਇੰਨਾ ਲੂਣਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤੈਰਦੇ ਹੋ! ਗ੍ਰੇਟ ਸਾਲਟ ਲੇਕ: ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ 50-270 g/L।

ppm (ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ) 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, % ਜਾਂ g/L ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਟਰੇਸ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਮਿਆਰੀ ਹੈ। ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ: 1 ppm = 50 ਲੀਟਰ ਵਿੱਚ 1 ਬੂੰਦ!

ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਗਲੂਕੋਜ਼: 70-100 mg/dL (700-1000 mg/L)। ਇਹ ਖੂਨ ਦੇ ਭਾਰ ਦਾ ਸਿਰਫ 0.07-0.1% ਹੈ! ਸ਼ੂਗਰ >126 mg/dL 'ਤੇ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਬਦਲਾਅ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ—ਇਨਸੁਲਿਨ/ਗਲੂਕਾਗਨ ਦੁਆਰਾ ਸਖਤ ਨਿਯਮ।

ਪੂਲ ਕਲੋਰੀਨ: ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਲਈ 1-3 mg/L (ppm)। ਵੱਧ = ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ। ਘੱਟ = ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਵਾਧਾ। ਹੌਟ ਟੱਬ: 3-5 ppm (ਗਰਮ = ਵੱਧ ਬੈਕਟੀਰੀਆ)। ਛੋਟੀ ਸੰਘਣਤਾ, ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ!

ਨਰਮ: <60 mg/L CaCO3। ਦਰਮਿਆਨਾ: 60-120। ਕਠੋਰ: 120-180। ਬਹੁਤ ਕਠੋਰ: >180 mg/L। ਕਠੋਰ ਪਾਣੀ ਸਕੇਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਵੱਧ ਸਾਬਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਰਮ ਪਾਣੀ ਧੋਣ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਹੈ, ਪਰ ਪਾਈਪਾਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ!

EPA ਲੀਡ ਕਾਰਵਾਈ ਪੱਧਰ: ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 15 µg/L (15 ppb)। 1991 ਵਿੱਚ 50 ppb ਤੋਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਲੀਡ ਦਾ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੱਧਰ ਨਹੀਂ ਹੈ! ਫਲਿੰਟ, ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਸੰਕਟ: ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਧਰ 4000 ppb ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਦੁਖਦਾਈ।

1858 ਦੀ ਲੰਡਨ ਦੀ ਮਹਾਨ ਬਦਬੂ—ਜਦੋਂ ਥੇਮਸ ਦੇ ਸੀਵਰੇਜ ਦੀ ਬਦਬੂ ਨੇ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ—ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੇ ਗੰਦਗੀ ਲਈ ਕੱਚੇ ਰਸਾਇਣਕ ਟੈਸਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਢੰਗ ਗੁਣਾਤਮਕ ਜਾਂ ਅਰਧ-ਮਾਤਰਾਤਮਕ ਸਨ: ਰੰਗ, ਗੰਧ, ਅਤੇ ਮੋਟੇ ਵਰਖਾ ਟੈਸਟ। ਜਰਮ ਸਿਧਾਂਤ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (ਪਾਸਚਰ, ਕੋਚ) ਨੇ ਬਿਹਤਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਮਿਆਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ।

• 1858: ਮਹਾਨ ਬਦਬੂ ਲੰਡਨ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਸੀਵਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ
• 1890 ਦੇ ਦਹਾਕੇ: ਕਠੋਰਤਾ, ਖਾਰਾਪਣ, ਅਤੇ ਕਲੋਰਾਈਡ ਲਈ ਪਹਿਲੇ ਰਸਾਇਣਕ ਟੈਸਟ
• ਇਕਾਈਆਂ: ਗ੍ਰੇਨ ਪ੍ਰਤੀ ਗੈਲਨ (gpg), 10,000 ਵਿੱਚ ਹਿੱਸੇ

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਲੋਰੀਨੇਸ਼ਨ (ਪਹਿਲਾ US ਪਲਾਂਟ: ਜਰਸੀ ਸਿਟੀ, 1914) ਨੂੰ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ—ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਟਾਣੂ-ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ mg/L (ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ ਹਿੱਸੇ) ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਇਕਾਈ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।

ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਫੋਟੋਮੈਟਰੀ ਅਤੇ ਟਾਈਟ੍ਰੀਮੈਟ੍ਰਿਕ ਢੰਗਾਂ ਨੇ ਸਹੀ ਸੰਘਣਤਾ ਮਾਪ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਇਆ। ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ mg/L ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ।

• 1914: ਕੀਟਾਣੂ-ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ 0.5-2 mg/L 'ਤੇ ਕਲੋਰੀਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ
• 1925: US ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਮਿਆਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ
• ਪਤਲੇ ਜਲ ਘੋਲ ਲਈ mg/L ਅਤੇ ppm ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਯੋਗ ਹੋ ਗਏ

ਸਾਈਲੈਂਟ ਸਪਰਿੰਗ (1962) ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਕਟ (ਕੁਯਾਹੋਗਾ ਨਦੀ ਦੀ ਅੱਗ, ਲਵ ਕੈਨਾਲ) ਨੇ µg/L (ppb) ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ, ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ, ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।

ਐਟੋਮਿਕ ਅਬਜ਼ੋਰਪਸ਼ਨ ਸਪੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪੀ (AAS) ਅਤੇ ਗੈਸ ਕ੍ਰੋਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫੀ (GC) ਨੇ 1 µg/L ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਖੋਜ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਇਆ। EPA ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਐਕਟ (1974) ਨੇ µg/L ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ ਪੱਧਰ (MCLs) ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ।

• 1974: ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਐਕਟ ਰਾਸ਼ਟਰੀ MCL ਮਿਆਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ
• 1986: ਲੀਡ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ; ਕਾਰਵਾਈ ਪੱਧਰ 15 µg/L (15 ppb) 'ਤੇ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
• 1996: ਆਰਸੈਨਿਕ ਸੀਮਾ 50 ਤੋਂ 10 µg/L ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ

ਆਧੁਨਿਕ LC-MS/MS ਅਤੇ ICP-MS ਉਪਕਰਣ ng/L (ppt) ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ pg/L (ppq) ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਸ, PFAS, ਅਤੇ ਐਂਡੋਕ੍ਰਾਈਨ ਵਿਘਨਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਫਲਿੰਟ ਪਾਣੀ ਸੰਕਟ (2014-2016) ਨੇ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ: ਲੀਡ 4000 ppb (EPA ਸੀਮਾ ਤੋਂ 267×) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। WHO ਅਤੇ EPA ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।

• 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ: ng/L ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ PFAS 'ਸਦੀਵੀ ਰਸਾਇਣ' ਲੱਭੇ ਗਏ
• 2011: WHO >100 ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਹੈ
• 2020 ਦੇ ਦਹਾਕੇ: pg/L 'ਤੇ ਰੁਟੀਨ ਖੋਜ; ਮਾਈਕ੍ਰੋਪਲਾਸਟਿਕਸ, ਨੈਨੋਮੈਟੀਰੀਅਲਸ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ

ਪਤਲੇ ਜਲ ਘੋਲ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ) ਲਈ, 1 ppm ≈ 1 mg/L। ਇਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘੋਲ ਦੀ ਘਣਤਾ = 1 kg/L (ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ)। ਹੋਰ ਘੋਲਕਾਂ ਜਾਂ ਸੰਘਣੇ ਘੋਲ ਲਈ, ppm ਅਤੇ mg/L ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਘਣਤਾ ≠ 1। ppm ਪੁੰਜ/ਪੁੰਜ ਜਾਂ ਆਇਤਨ/ਆਇਤਨ ਅਨੁਪਾਤ ਹੈ; mg/L ਪੁੰਜ/ਆਇਤਨ ਹੈ। ਸਟੀਕਤਾ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ mg/L ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ!

g/L (ਪੁੰਜ ਸੰਘਣਤਾ) ਅਤੇ mol/L (ਮੋਲਰ ਸੰਘਣਤਾ) ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਤਰਾਵਾਂ ਹਨ। ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ ਅਣੂ ਭਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ: mol/L = (g/L) / (g/mol ਵਿੱਚ MW)। ਉਦਾਹਰਣ: 58.44 g/L NaCl = 1 mol/L। ਪਰ 58.44 g/L ਗਲੂਕੋਜ਼ = 0.324 mol/L (ਵੱਖਰਾ MW)। ਪਦਾਰਥ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ!

%w/v = ਭਾਰ/ਆਇਤਨ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ = ਪ੍ਰਤੀ 100 mL ਗ੍ਰਾਮ। 10% w/v = 10 g ਪ੍ਰਤੀ 100 mL = 100 g ਪ੍ਰਤੀ 1000 mL = 100 g/L। ਸਿੱਧਾ ਪਰਿਵਰਤਨ! %w/w (ਭਾਰ/ਭਾਰ, ਘਣਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ) ਅਤੇ %v/v (ਆਇਤਨ/ਆਇਤਨ, ਦੋਵਾਂ ਘਣਤਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ) ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੱਸੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜਾ % ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ!

C1V1 = C2V2 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। C1 = ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਘਣਤਾ, V1 = ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਇਤਨ, C2 = ਅੰਤਿਮ ਸੰਘਣਤਾ, V2 = ਅੰਤਿਮ ਆਇਤਨ। ਉਦਾਹਰਣ: 100 mg/L ਨੂੰ 10x ਘੋਲੋ। C2 = 10 mg/L। V1 = 10 mL, V2 = 100 mL ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। 10 mL ਸੰਘਣੇ ਵਿੱਚ 90 mL ਘੋਲਕ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ Ca2+ ਅਤੇ Mg2+ ਆਇਨਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਰਮਾਣੂ ਭਾਰ ਸਿੱਧੀ ਤੁਲਨਾ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। CaCO3 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਇੱਕ ਮਿਆਰੀ ਪੈਮਾਨਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। 1 mmol/L Ca2+ = 100 mg/L CaCO3 ਵਜੋਂ। 1 mmol/L Mg2+ = 100 mg/L CaCO3 ਵਜੋਂ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਸਲ ਆਇਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਿਰਪੱਖ ਤੁਲਨਾ!

ਸੰਦਰਭ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ: µg/L (ppb) ਤੋਂ ng/L (ppt) ਰੇਂਜ। ਵਾਤਾਵਰਣ: ng/L ਤੋਂ pg/L। ਕਲੀਨਿਕਲ: ਅਕਸਰ ng/mL ਤੋਂ µg/mL। 'ਟਰੇਸ' ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ <1 mg/L ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ। ਅਲਟਰਾ-ਟਰੇਸ: <1 µg/L। ਆਧੁਨਿਕ ਉਪਕਰਣ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਫੈਮਟੋਗ੍ਰਾਮ (fg) ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ!